صاحب تفسیر مشکاة گفت: خداوند در سوره «الرحمن» فانی بودن را بزرگ‌ترین رحمت خود برای انسان‌ها برشمرده و قرار داده است، چرا که انسان پس از مرگ با مفهوم حقیقی حیات آشنا می‌شود و وارد دنیایی می‌شود که سراسر آن علم و نور است.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، محمدعلی انصاری، صاحب تفسیر مشکاة، شامگاه گذشته سوم دی‌ماه در نشستی با موضوع «تفسیر سوره الرحمن» که به صورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: خداوند متعال تا پیش از این آیه، یک به یک مظاهر رحمانی و گسترده خود را مطرح فرمود و به چند عنصر اشاره کرد و آن قرار گرفتن دو دریا است بدون آنکه با یکدیگر تداخل داشته باشند و از این دو دریا مروارید و مرجان بیرون می‌آید.
وی عنوان کرد: در ادامه می‌خوانیم که «وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنْشَآتُ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلَامِ، فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ، كُلُّ مَنْ عَلَيْهَا فَانٍ» از این آیه به بعد خداوند فصل جدید دیگری از مظاهر رحمانی خود را برای ما بیان می‌کند و اینگونه آورده است که تمام کشتی‌های ایجاد شده‌ای که در دریاها همانند کوه سر برآورده‌اند و در حال حرکت هستند، از آن خداوند است. خداوند در این آیه ابتدا بحث وجود رحمت گسترده و نعمت بزرگ الهی خود را که همان آلاء الهی است برای انسان‌ها مطرح و در حقیقت یک نوع نگرش توحیدی را در این آیه برای ما بیان می‌کند.
این مفسر قرآن کریم بیان کرد: در این آیه مشخص می‌شود که تمام نعمت‌های الهی محدود است و به پایان خواهد رسید و هر آنچه که بر روی زمین وجود دارد نیز فانی است و خداوند این فانی بودن را برجسته‌ترین و بالاترین رحمت خود برای انسان‌ها بر می‌شمرد.
انصاری خاطرنشان کرد: در واقع مرگ باعث می‌شود که پرده‌ها برای انسان برداشته شود و انسان با مفهوم حقیقی حیات آشنا می‌شود و با دنیایی مواجه می‌شود که سراسر آن علم، نورانیت، عدالت و حقایق است و حتی برخی از استعدادهای ما در این دنیا قابل شکوفایی نیست، اما پس از مرگ که ابدیتی پیش روی ما قرار می‌گیرد، این توانمندی ذاتی، خلود و جاودانگی که خداوند به انسان داده است شکوفا می‌شود و به همین دلیل است که خداوند، فانی بودن را بزرگ‌ترین رحمت خود برای انسان‌ها برشمرده و قرار داده است.
وی اظهارکرد: در ادامه و در آیه «وَيَبْقَى وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ، فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ» ما با صفات الهی مواجه می‌شویم و خداوند در این آیه می‌فرماید که ذات و صفات خداوند مانند مخلوقاتش منتقل نمی‌شود و فانی نیست، بلکه باقی می‌ماند که این صفات خداوند دارای جلال و اکرام است که انسان با شنیدن این صفات حس شوریدگی و خوف خاصی پیدا می‌کند و باعث می‌شود که به خود باز گردد.
صاحب تفسیر مشکاة بیان کرد: اما در مقابل نیز یک‌سری صفات دیگری که به آن‌ها جمال می‌گوییم مانند الرحیم، الرحمن، الودود، الرئوف و اللطیف هم هستند که انسان با شنیدن این صفات، وجودش احساس شعف خاصی پیدا می‌کند و در این صورت به آغوش مهر و محبت خداوند باز می‌گردد و به نوعی در اینجا نوعی امید در وجود انسان جوانه می‌زند و به نوعی می‌توان این صفات را صفات جذب دانست.
انصاری عنوان کرد: در آیه بعد نیز می‌خوانیم «يَسْأَلُهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ، كُلَّ يَوْمٍ هُوَ فِي شَأْنٍ، فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ». در اینجا خداوند به سئوال کردن که یکی از کارهای مهمی که انسان باید به آن توجه داشته باشد، اشاره می‌کند و در حقیقت تا زمانی‌که حس پرسشگری درون انسانی وجود داشته باشد، در این صورت انسان از بسیاری از بندها رهایی می‌یابد.
